თრომბოზი - ყველაფერი რაც მის შესახებ უნდა იცოდე

თრომბოზი ეწოდება პროცესს, როდესაც ვენასა ან არტერიაში თრომბის ფორმირების შემდგომ ხდება მისი მოწყვეტა და დახშობა ორგანიზმის კონკრეტულ ნაწილში. ეს შესაძლოა იყოს გულის მკვებავი არტერიები (კორონარები), ფილტვის არტერია, თავის ტვინის სისხლძარღვები, ზედა და ქვედა კიდურების არტერიები, ბადურის სისხლძარღვები და ნებისმიერი ორგანო. ამ პროცესის ჩამოყალიბებას მრავალი მიზეზი შესაძლოა უძღოდეს წინ ან თუნდაც მიზეზი დარჩეს ამოუცნობი. 

სიმპტომები შეიძლება განსხვავდებოდეს ადგილმდებარეობის მიხედვით და მათ მიეკუთვნება:

• ტკივილი ერთ-ერთ ქვედა კიდურში (ჩვეულებრივ წვივის ან ბარძაყის შიდა ზედაპირზე)
• შეშუპება და სიფერმკრთალე ზედა ან ქვედა კიდურზე;
• ტკივილი მკერდის არეში; 
• დაბუჟება ან სისუსტე სხეულის ცალ მხარეს;
• მენტალური სტატუსის უეცარი ცვლილება;
• სისხლიანი ხველა;
• სახის ასიმეტრია. 

რამ შეიძლება გამოიწვიოს თრომბოზი?

ვენური თრომბოზის გამომწვევი მიზეზებია:

• ქვედა კიდურების ვენების დაავადება ან დაზიანება;
• რაიმე მიზეზით გადაადგილების შეუძლებლობა (უმოძრაობა);
• მოტეხილობა;
• ჭარბი წონა;
• მემკვიდრეობითი დარღვევები ან თრომბოზისადმი გენეტიკური წინასწარგანწყობა;
• აუტოიმუნური დაავადებები, რომლებიც ზრდიან სისხლის შედედების ალბათობის და თრომბის ფორმირების რისკს;
• მედიკამენტები, რომელთა ხანგრძლივი გამოყენების შედეგად შესაძლოა წარმოიშვას თრომბი (მაგალითად ჩასახვის საწინააღმდეგო აბები);
• ქირურგიული ჩარევა; 
• მწეველობა;
• მაღალი და დაურეგულირებელი არტერიული წნევა;
• ორსულობა;
• სიმსივნეები. 

არტერიული თრომბოზი შეიძლება გამოწვეული იყოს არტერიების გამკვრივებით, რომელსაც ეწოდება ათეროსკლეროზი. ეს ხდება მაშინ, როდესაც ცხიმოვანი ან კალციუმის დეპოზიტები იწვევეევნ არტერიების კედლების გასქელებას, რაც ძირითადად ცხოვრების არაჯანსაღი წესითაა განპირობებული. 

არტერიული თრომბოზი ყველაზე ხშირად ვითარდება იმ არტერიებში, რომლებიც სისხლით ამარაგებენ გულის კუნთს (კორონარული არტერიები). მას ასევე უწოდებენ გულის შეტევას, იგივე ინფარქტს. როდესაც არტერიული თრომბოზი თავის ტვინის სისხლძარღვში ვითარდება, ამ დიაგნოზს ეწოდება ინსულტი. თრომბოზული ეტიოლოგიის შემთხვევაში ის არის იშემიური ტიპის, რადგან თრომბოზისას ხდება სისხლძარღვის დახშობა და თავის ტვინის ქსოვილების სისხლის მომარაგების გარეშე დატოვება.

თრომბოზის მკურნალობა

არსებობს მკურნალობის რამდენიმე გზა, მათ შორის: 

• სისხლის გამათხელებელი მედიკამენტები (ანტიკოაგულანტები);
• კათეტერიზაცია - კათეტერების გამოყენება დაზიანებული სისხლძარღვის გასაფართოვებლად;
• სტენტირება - მავთულის ბადის მილის (სტენტის) მეშვეობით სისხლძარღვის გახსნილ მდგომარეობაში შენარჩუნება;
• მედიკამენტები, რომლებიც შლიან თრომბებს;
• თრომბის ქირურგიული გზით მოშორება.

არტერიული ან ღრმა ვენების თრომბოზის მკურნალობა დამოკიდებულია დაზიანების ლოკალიზაციასა და ხარისხზე. შესაძლოა საჭირო გახდეს ჰოსპიტალიზაცია.

ზოგჯერ ანტიკოაგულაციური მედიკამენტების მიღება საჭიროა თვეების ან წლების განმავლობაში, რათა მოვახდინოთ თრომბის განმეორების თავიდან აცილება.

პრევენციის გზები

თრომბოზის განვითარების რისკის შესამცირებლად პრევენციული გზებია:

• თამბაქოს და ალკოჰოლის მოხმარების შეწყვეტა;
• წონაში დაკლება;
• ყოველდღიური ფიზიკური აქტივობა;
• ჯანსაღი კვების რაციონი;
• ოპერაციის შემდეგ კომპრესიული წინდების ტარება.

თუ ხართ არტერიული თრომბოზის რისკის ქვეშ, ექიმმა შესაძლოა გირჩიოთ მედიკამენტების მიღება ქოლესტერინის და არტერიული წნევის შესამცირებლად. 

იმისათვის რომ მიიღოთ თქვენზე მორგებული რეკომენდაციები აუცილებელია მიმართოთ კვალიფიციურ სპეციალისტს, რაშიც REDMED-ის აპლიკაცია ან ვებ-გვერდი დაგეხმარებათ.