თინეიჯერული ასაკი რთულია მშობლებისთვისაც და მოზარდებისთვისაც. ამ ასაკში ინტენსიური ჰორმონალური ცვლილებების ფონზე იცვლება მოზარდის გარეგნობა, ხასიათი, შეხედულებები, ურთიერთობებიც განსხვავებული ხდება.
თინეიჯერებში ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემაა დეპრესია. დეპრესიის დროს მოზარდი მუდმივად სევდიანია, კარგავს ინტერესს სხვადასხვა აქტივობების მიმართ, აღარ აინტერესებს მანამდე საყვარელი საქმიანობა. დეპრესია მოქმედებს და ცვლის მის გრძნობებს, ქცევას, ემოციებს.
თინეიჯერების დეპრესია სიმტოპმებით შეიძლება განსხვავდებოდეს მოზრდილთა დეპრესიისაგან, მაგრამ მკურნალობა მათთთვისაც აუცილებელია, იქნება ეს მედიკამენტები თუ ფსიქოლოგიური კონსულტირება.
დეპრესიის სიმტომები ხშირად გამოიხატება ჩვეული ქცევის შეცვლით, რაც პრობლემებს ქმნის სკოლაში, სახლში და სხვა ადგილებში, სადაც ბავშვს უხდება ყოფნა.
დეპრესიის სიმპტომები შეიძლება განსხვავებული სიმძიმის იყოს, თუმცა ძირითადად შემდეგნაირადაა გამოხატული:
თინეიჯერულ ასაკში ქცევა და ემოციების იცვლება და ეს ყოველთვის დეპრესიას არ ნიშნავს, დაელეპარაკეთ მოზარდს, ჰკითხეთ, რას ფიქრობს, შეეცადეთ, მასთან ერთად შეაფასოთ, რამდენად აქვს შეცვლილ შეგრძნებებთან და ემოციებთან გამკლავების უნარი, იმედიანად თუ უყურებს ცხოვრებას.
თუ დეპრესიის ნიშნები გამოხატულია და გრძლედება, გავლენას ახდენს თინეიჯერის ცხოვრებაზე, თუ შიშობთ მის უსაფრთხოებაზე, თუ არის თვითმკვლელობის მუქარა ან თქვენ ეჭვობთ, რომ შეიძლება მოზარდი სუიციდზე ფიქრობდეს, აუცილებლად მიმართეთ ფსიქიატრს ან მენტალური ჯანმრთელობის სპეციალისტს, რომელიც ტრენირებულია და აქვს თინეიჯერებთან მუშაობის პრაქტიკა.
დეპრესია თავისით არ გაუმჯობესდება. ჩვეულებრივ, სიმპტომები, თუ არ დავეხმარეთ, უარესდება და სხვა პრობლემების მიზეზიც ხდება. ყველაზე სარისკო კი თვითმკვლელობაა, რომლის სიხშირეც თინეიჯერულ ასაკში მაღალია.
თუ შენ თინეიჯერი ხარ და ფიქრობ, რომ გაქვს დეპრესია, ან შენს მეგობარს ამჩნევ დეპრესიის ნიშნება, მოითხოვე დახმარება. შეიძლება ფიქრობ, რომ მშობლებს და სხვა ახლობლებს შენი არ ესმით, ვერ იგებენ შენს პრობლემებს, მაგრამ დარწმუნებული იყავი, რომ მათ ძალიან უყვარხართ და აუცილებლად დაგეხმარებიან.
მიმართე დახმარებისთვის მშობლებს, მეგობრებს, მასწავლებელს, რომელთანაც სიახლოვეს გრძნობს, სკოლის ექიმს ან ფსიქოლოგს.
თუ მოზარდი ფიქრობს, გეგმავს ან აქვს სუიციდის მცდელობა აუცილებლად და გადაუდებლად მიმართეთ ფსიქიატრს, ფსიქოლოგს ან თქვენს ოჯახის ექიმს
სთხოვეთ დახმარება მის ახლობლებს - მეგობრებს, შეყვარებულს, მისთვის ავტორიტეტულ მოზრდილს.
დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი ზუსტად არავინ იცის, თუმცა ბევრი რგოლია ჩართული, მაგალითად:
ბევრი ფაქტორი ზრდის თინეიჯერულ ასაკში დეპრესიის განვითარებას, მათ შორის:
დადასტურებული მეთოდები, რომ ავირიდოთ თიენიჯერული დეპრესია, სამწუხაროდ არ არსებობს, თუმცა არის მრავალი სტრატეგია/რეკომენდაცია, რომ შევამციროთ დეპრესიის რისკი. აკონტროლეთ სტრესი. გაზარდეთ გამძლეობა, აამაღლეთ თვითშეფასება, რომ მოზარდმა შეძლოს პრობლემის გადაჭრა. მნიშვნელოვანია შექება კარგ საქციელზე, გადაწყვეტილებაზე, ბავშვისთვის აუცილებელია ცოდნა, მშობელი/მზრუნველი აფასებს მას და სჯერა მისი შესაძლებლობების.
მეგობრები და სოციალური მხარდაჭერა - ძალიან მნიშვნელოვანია მოზარდებისათვის, განსაკუთრებით კრიზისის პერიოდში ყურადღებით იყავით, რომ თუ დეპრესია განვითარდა, დასაწყისშივე შეამჩნიოთ სიმპტომები და დროულად დაეხმაროთ.
თუ სპეციალისტმა დაგინიშნათ მკურნალობა, იქნება ეს მედიკამენტური მკურნალობა, ფსიქოთერაპია თუ სხვა, მიყევით რჩევებს, ნუ შეწყვეტთ მკურნალობას თვითნებურად, თუნდაც დეპრესიის სიმპტომების ალაგების შემდეგ.
სპეციალური ინსტრუმენტული, ან ლაბორატორიული გამოკვლევა დეპრესიის დიაგნოზის დასადასტურებლად არ არსებობს, თუმცა არის კითხვარები, გასაუბრების მოდელები, რაც იძლევა დეპრესიის დიაგნოსტირების საშუალებას.
ექიმმა შეიძლება საჭიროდ ჩათვალოს რაიმე ლაბორატორიული ტესტის ჩატარებაც, როგორიცაა სისხლის საერთო ანალიზი ან თირეოიდმასტიმულირებლელი ჰორმონი ფიზიკური ჯანმრთელობის შესაფასებლად, დეპრესიის დიაგნოზი კი ფსიქოლოგიური შეფასებით ისმება.
დეპრესიის მკურნალობა დამოკიდებულია დაავადების ტიპზე, სიმძიმეზე, თანმხლებ დაავადებებზე. კომბინირებული თერაპია - ფსიქოთერაპია და მედიკამენტური თერაპია რიგ შემთხვევებში შეიძლება კარგი გამოსავალი იყოს, თუმცა არანაკლებ მნიშვნელოვანია მშობლის/მზრუნველის მხარდაჭერა. თქვენ თქვენი შვილის საუკეთესო დამცველი ხართ და მკურნალობასთან ერთად, ბევრის გაკეთება შეგიძლიათ:
მიადევნეთ თვალყური, რომ თინეიჯერმა შეასრულოს მკურნალობის დანიშნული კურსი, იაროს ფსიქოთერაპიის სეანსებზე, მიიღოს დანიშნული მედიკამენტი. გაითვალისიწინეთ, რომ დეპრესიის სამკურნალო მედიკამენტების ერთბაშად შეწყვეტა არ შეიძლება.
გაეცანით ინფორამციას დეპრესიაზე და გაანათლეთ თქვენი თინეიჯერი შვილიც. განათლება კარგი მოტივატორია მკურნალობის გეგმის შესასრულებლად, ასევე, სწორი ურთიერთობების ჩამოსაყალიბებლად.
გქონდეთ ურთიერთობა მოზარდთან, ესაუბრეთ ცვლილებებზე, რასაც ამჩნევთ, იცოდეს, რომ თქვენ ყოველთვის დაეხმარებით, აუცილებლად გაუსვით ხაზი ყველა პოზიტიურ ცვლილებას. შექმენით გარემო, როდესაც თქვენი თინეიჯერი თავისუფლად გიზიარებთ თავის შეხედულებებს და იცის, რომ ყოველთვის მოუსმენთ.
თქვენ იცოდეთ, როდის სჭირდება ბავშვს მეტი მხარდაჭერა, როდის მიმართოთ ექიმს დაუყოვნებლივ, სთხოვეთ მხარდაჭერა ოჯახის წევრებს და მეგობრებს. მიაქციეთ ყურადღება ცხოვრების ჯანსაღ წესს, არ დაგრჩეთ შეუმჩნეველი ალკოჰოლის, ნიკოტინის და ნარკოტიკების გამოყენება, შექმენით უსაფრთხო გარემო და მოარიდეთ ისეთი საგნები, რითაც თვითდაზიანება შეუძლია. იყავით მხარდამჭერი და მეგობრული.
როგორც ზემოთ ვთქვით, დეპრესიის დაიგნოზი კონსულტირებით ისმება, ამიტომ მზად იყავით, რომ ექიმს მოუყვეთ:
ყველა სიმტომი და ცვლილება, რასაც მოზარს ამჩნევთ, თუნდაც ფიქრობდეთ, რომ არ არის კავშირში დეპრესიასთან მოზარდის და ოჯახის შესახებ სრული ინფორმაცია, ნებისმიერი სავარაუდოდ სტრესული ფაქტის ან ცვლილების ჩათვლით ყველა მედიკამენტის ჩამონათვალი, რასაც მოზარდი იღებს, მულტივიტამინების და საკვები დანამატების ჩათვლით
მოამზადეთ შეკითხვების ჩამონათვალი, რომელზეც პასუხი ექიმმა უნდა გაგცეთ, მაგალითად:
გამოყენებული ლიტერატურა
მეიოს კლინიკის პაციენტის საინფორმაციო მასალა
ᲐᲮᲐᲚᲘ
ᲐᲮᲐᲚᲘ >
ვებგვერდის ოპტიმიზაციისთვის ჩვენ ვიყენებთ "cookie" ფაილებს. გასააქტიურლებად დააჭირე ღილაკზე "ვეთანხმები" . დეტალური ინფორმაციის სანახავად გაეცანი მზა ჩანაწერების პოლიტიკას