დაბალი წნევა

ზოგიერთი კარდიოლოგის აზრით, დაბალ წნევად მიიჩნევა სისტოლური წნევის 90 და დიასტოლურის 60-ზე ნაკლები მაჩვენებლები. თუ ერთ-ერთი მათგანი მაინც სცდება ნორმის ზღვარს, შეიძლება ჩაითვალოს, რომ დაბალწნევიანი ხართ. თუმცა აღსანიშნავია, რომ ერთი ადამიანისთვის დაბალი მაჩვენებელი, მეორისთვის შესაძლოა ნორმად ითვლებოდეს. აქედან გამომდინარე, ქრონიკულ ჰიპოტენზიად მიიჩნევა დაბალი წნევა, მაშინ, როდესაც ის ადამიანს გამოხატული სიმპტომებით აწუხებს. 

დაბალი წნევის გამომწვევი მიზეზები

დაბალი წნევის გამომწვევი მიზეზი ხშირად ფიზიკური აქტივობაა, რადგან მოვარჯიშეებს გაცილებით დაბალი წნევა ახასიათებთ, ვიდრე მათ ვისაც ფიზიკური აქტივობა თითქმის არ აქვს. დაბალი წნევა ხშირად ახასიათებთ არამწეველებს, ნორმალური წონის მქონე და სწორი კვების მოყვარულებს. ჰიპოტენზია ხშირად საბედისწერო დაავადების ნიშანიც შეიძლება იყოს. 

დაბალი წნევის გამომწვევ მიზეზებს შორისაა:

• ორსულობა - რადგან ამ დროს სისხლძარღვოვანი ქსელი სწრაფად ფართოვდება და წნევის ვარდნა ნორმალური მოვლენაა;
• გულის პათოლოგიები - გულის სარქველების პრობლემებმა, გულის უკმარისობამ, გაიშვიათებულმა გულისცემამ შეიძლება გამოიწვიოს ჰიპოტენზია; 
• მედიკამენტები-თუ იღებთ დიურეტიკებს (შარდმდენებს), ანტიდეპრესანტებს, ბეტაბლოკატორებს, პარკინსონის დაავადების სამკურნალო საშუალებებს და ა.შ შესაძლოა ჩამოთვლილმა მედიკამენტებმა წნევის ვარდნა გამოიწვიოს;
• ჰორმონალური დარღვევები- ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დარღვევა;
• სისხლდენა- როდესაც ორგანიზმი კრიტიკული რაოდენობის სისხლს კარგავს წნევა ეცემა;
• დეჰიდრატაცია- ძლიერი ფაღარათი, ღებინება, ცხელება, ზომაზე მეტი ვარჯიში ან ფიზიკური შრომა შეიძლება დეჰიდრატაციის მიზეზი გახდეს. ამ დროს სისხლის მოცულობა მცირდება, წნევა ეცემა და ქსოვილები ჟანგბადოვან შიმშილს განიცდის; 
• მძიმე ინფექციები- როცა ინფექცია მთელ ორგანიზმში ვრცელდება, ეს მოვლენა წნევის მკვეთრ ვარდნას იწვევს, რასაც შესაძლოა სეპტიკური შოკი და ადამიანის გარდაცვალება მოჰყვეს;
• ანაფილაქსია- წამალზე, მწერის ნაკბენზე ან საკვებზე ალერგიულმა რეაქციამ შესაძლოა გამოიწვიოს ანაფილაქსიური შოკი, ხორხის შეშუპება, ქავილი და წნევის მკვეთრი დაცემა; 
• კვების დარღვევა-ფოლიუმის მჟავის და B12 ვიტამინის ნაკლებობა ანემიას იწვევს, რასაც ჰიპოტენზია ახასიათებს; 

დაბალი წნევის სიმპტომები

დაბალი წნევის შემთხვევებში მნიშვნელოვანია დააკვირდეთ შესაბამის სიმპტომებს. თუ წნევა ორგანიზმში სწრაფად ეცემა მას თან ახლავს:

• გულის წასვლა;
• თავბრუსხვევა;
• მხედველობის დაბინდვა;
• კონცენტრაციის დაკარგვა;
• გულისრევა;
• ცივი, ნამიანი კანი;
• დეპრესია;
• ადვილად გადაღლა; 
• სუნთქვის აჩქარება;
• წყურვილის შეგრძნება;

დაბალი წნევა ბავშვებში

ბავშვებში არტერიული წნევის მაჩვენებლები მოზრდილებთან შედარებით დაბალია. ამის მიზეზია ის ფაქტი, რომ ბავშვის სხეულში კაპილარების ქსელი უფრო განვითარებულია და სისხლძარღვები მეტად ელასტიურია. მცირეწლოვან ბავშვებში და ახალშობილებში არტერიული წნევის რეგულირების სისტემა არასრულყოფილია, რაც ხშირად დაბალი წნევის გამომწვევი მიზეზი ხდება. ჰიპოტენზიის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა გახდეს გენეტიკა, ნორმაზე მეტი სიმაღლე, ან წონა. ბავშვებში დაბალი წნევის მიზეზებს შორის სახელდება:

• ფსიქოლოგიური სტრესი;
• ფიზიკური სტრესი;
• გენეტიკურად ჰიპოტენზიისკენ მიდრეკილება;
• დაბინძურებული ჰაერი ოთახში;
• გარკვეული დაავადებები;

თუ ბავშვი თავის ტკივილს, სისუსტეს, ძილის დარღვევებს, თავბრუსხვევებს უჩივის უმჯობესია, დაბალი წნევის გამომწვევი მიზეზების დასადგენად, დროულად მიმართოთ ექიმს.

დაბალი წნევის მკურნალობა

ჰიპოტენზიის მკურნალობა მის გამომწვევ მიზეზზეა დამოკიდებული. მაგალითად, თუ დაბალი წნევა მედიკამენტოზურმა მკურნალობამ გამოიწვია, საჭიროა პრეპარატის შეცვლა. ჰიპოტენზიის სიმპტომების გამოვლენისთანავე მნიშვნელოვანია მიიღოთ პროფესიონალი ექიმის კონსულტაცია. თუ ექიმთან ვიზიტს კლინიკებში არსებული რიგების, ან სხვა გაუთვალისწინებელი პრობლემების გამო ვერ ახერხებთ, სამედიცინო პლატფორმა REDMED-ის საშუალებით, პროფესიონალი ექიმების რეკომენდაციების მიღებას ონლაინ (აუდიო/ვიდეო) კონსულტაციით შეძლებთ. დროულად დაწყებული მკურნალობა შესაძლო გართულებებს აგაცილებთ თავიდან. დაბალი წნევის რისკის შესამცირებლად ექიმები გირჩევენ:

• დალიოთ მეტი წყალი და ნაკლები ალკოჰოლი;
• ჯანსაღად იკვებოთ და მიიღოთ მრავალფეროვანი, ვიტამინებით გაჯერებული საკვები;
• სხეულს ნუ ააჩქარებთ და ნუ გააკეთებთ მკვეთრ მოძრაობებს. მაგალითად, დილით გაღვიძებისას ნუ წამოხტებით. რამდენიმე წუთი ღრმად ისუნთქეთ და შემდგომ წამოჯექით. 
• მიიღეთ ნაკლები ნახშირწყალი;
• უარი არ თქვათ მარილის მოხმარებაზე;
• თუ ვარიკოზული გაგანიერება გაწუხებთ, გამოიყენეთ კომპრესიული თეთრეული;

როდის მივმართოთ ექიმს?

თუ მანომეტრზე ნაჩვენები დაბალი ციფრების შემთხვევაში თავს კარგად გრძნობთ, მაშინ სიტუაცია საგანგაშო არ არის. თუ თავბრუსხვევა გაწუხებთ, წნევა მკვეთრად ეცემა მზის გულზე, ან ცხელ აბაზანაში ყოფნისას, აუცილებელია პროფესიონალის კონსულტაცია. ჰიპოტენზიის შემთხვევები უნდა აღნუსხოთ და ჩაიწეროთ შესაბამისი პროფილაქტიკური ნაბიჯები. თუ თქვენი წნევის ვარდნა საფრთხეს გიქმნით თქვენ, ან სხვა ადამიანს, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს.